Mae AS Gogledd Cymru a Chadeirydd Grŵp Trawsbleidiol y Senedd ar Anabledd, Mark Isherwood, wedi galw ar Lywodraeth Cymru i ymateb i'r sector anabledd sy'n awyddus i wybod pa gamau maen nhw'n eu cymryd i liniaru effaith diwygiadau arfaethedig Llywodraeth y DU ar fudd-daliadau anabledd.
Wrth holi Ysgrifennydd y Cabinet dros Gyllid a'r Gymraeg, Mark Drakeford AS, yng nghyfarfod y Senedd y prynhawn yma, siaradodd Mr Isherwood am y pryderon ymhlith y sector anabledd yng Nghymru a gofynnodd i Ysgrifennydd y Cabinet amlinellu'r hyn y bydd yn ei wneud i leihau effaith y newidiadau hyn.
Meddai:
“Mae'r sector anabledd am wybod beth y mae Llywodraeth Cymru ei hun yn ei wneud nawr yn rhagweithiol.
“Fe gyfeirioch chi at adroddiad Sefydliad Bevan a Policy in Practice, a ganfu fod cyfraddau tlodi wedi cynyddu'n sylweddol ymhlith yr aelwydydd yr effeithir arnynt.
“Mae'r sector anabledd yng Nghymru yn pryderu bod cynigion presennol Llywodraeth y Deyrnas Unedig mewn perygl o analluogi pobl yng Nghymru ymhellach drwy waethygu tlodi ac allgáu — rwy'n eu dyfynnu — ac y gallai'r toriadau hyn arwain at gynnydd yn y galw am wasanaethau datganoledig yng Nghymru, megis iechyd a gofal cymdeithasol, wedi’u hariannu drwy fformiwla Barnett.
“Beth, felly, yw eich ymateb chi i'w cwestiynau fel a ganlyn: sut yn benodol y bydd effaith y cynigion hyn yn cael ei mesur yng Nghymru? Sut y bydd unrhyw bwysau sy'n deillio o hynny ar wasanaethau datganoledig yn cael eu hariannu, yn enwedig mewn perthynas â digonolrwydd fformiwla Barnett? Pa gamau pendant, os o gwbl, y mae Llywodraeth Cymru yn eu cymryd i liniaru effaith y cynigion hyn gan Lywodraeth y DU ar bobl anabl yng Nghymru?”
Wrth ymateb, dywedodd Ysgrifennydd y Cabinet:
“Mae'n anodd rhoi atebion manwl gywir i rai o'r cwestiynau hynny ar hyn o bryd, oherwydd bod ymgynghori'n dal i fynd rhagddo gan Lywodraeth y DU ar rai o'r cynigion. Gyda'r wybodaeth newydd sydd gennym a chyda chymorth y sefydliadau sy'n ei dadansoddi o safbwynt gwahanol grwpiau hawlwyr, yr hyn a wnawn yw sicrhau ein bod yn dod â hynny i gyd i sylw Llywodraeth y DU wrth iddynt wneud penderfyniadau.”
Wrth siarad ar ôl y cyfarfod, dywedodd Mr Isherwood:
“Ariannodd Sefydliad Bevan ac eraill arbenigwyr data Polisi mewn Ymarfer i fodelu effaith diwygiadau arfaethedig Llywodraeth y DU i fudd-daliadau anabledd ar dlodi yng Nghymru. Fe wnaethant ystyried hefyd pa effaith, os o gwbl, y gallai cynnydd mewn cyflogaeth ymhlith pobl anabl yr effeithir arnyn nhw gan y diwygiadau hyn ei gael ar dlodi. Mae'r adroddiad yn dangos y bydd cyfraddau tlodi yn cynyddu'n sylweddol ymhlith aelwydydd yr effeithir arnyn nhw.”
